Ik heb autisme

Misschien heb je het al gelezen in de blog over mijn behandeling bij Altrecht, zo niet dan bij deze; ik heb autisme. Een paar jaar geleden is het al eens genoemd maar ik heb dit jaar pas een onderzoek gekregen. Achteraf gezien verklaard het voor mij heel veel. Toch krijg ik er veel vragen over, omdat ik sociaal ben en omdat het raar is dat ik de diagnose niet in mijn kindertijd heb gekregen. Daarom deze blog met wat uitleg.

Wat is autisme

Waarschijnlijk heeft iedereen wel gehoord van autisme. Het beeld van de meeste mensen is echter zeer beperkt. Autisme is namelijk meer dan dat je ziet in de film Rain man. Tegenwoordig is er geen onderscheid meer tussen verschillende ‘vormen’ van autisme. Sinds de invoering van de DMS 5 wordt alles ASS genoemd; autisme spectrum stoornis. Er zijn veel verschillende kenmerken, maar omdat deze eenzelfde oorzaak hebben valt alles nu onder ASS. 

Met autisme word je geboren. Er zijn behandelingen, maar die hebben allemaal te maken op leren leven met autisme. Het is namelijk niet te genezen. Autisme komt voor bij mannen en vrouwen en is er in verschillende maten van ernst. Een deel van de mensen met autisme hebben een verstandelijke beperking, maar er zijn ook mensen die juist een hoog IQ hebben.

Autisme heeft te maken met de manier waarop de hersenen informatie verwerken. Zo kan het zijn dat mensen met autisme last hebben van veel geluid en dat ze dat moeilijk kunnen filteren. Maar ook interne prikkels zoals emoties kunnen lastig te filteren zijn. Ook kan het lastig zijn om dingen te interpreteren, zoals het gedrag van anderen of de context rondom een situatie begrijpen. Hoewel mensen met autisme vaak een goed oog voor detail hebben kunnen ze het lastig vinden om de hoofd- van de bijzaken te scheiden. Dingen plannen en beginnen aan een taak kan ook lastig zijn. Mensen met autisme hebben vaak ook moeite met zich aanpassen aan een bepaalde situatie of omgaan met veranderingen. 

Autisme bij vrouwen

In verhouding zijn er veel meer vrouwen die op late leeftijd een diagnose krijgen dan mannen. Dit komt omdat autisme bij vrouwen zich anders kan uiten, maar vrouwen over het algemeen ook beter zijn in het maskeren van de symptomen. Vaak wordt eerst een andere diagnose gesteld zoals depressie, angstoornis of een burn-out. Pas later blijkt autisme de onderliggende oorzaak te zijn.

Over het algemeen leren meisjes zich op jonge leeftijd al aan te passen zodat ze voldoen aan de verwachtingen. Meisjes worden bijvoorbeeld aangemoedigd om met vriendinnen met poppen te spelen. Zo leren ze sociaal gedrag. En door gedrag van anderen te spiegelen tonen ze sociaal wenselijk gedrag. Dit gaat niet altijd goed, waardoor ze vaak gepest worden of weinig vrienden hebben, maar toch valt het vaak niet echt op dat ze sociaal aangeleerd gedrag vertonen. Ook wordt het niet als raar gezien als een meisje helemaal opgaat in één onderwerp zoals paarden, lezen of haar favoriete zanger, omdat dat als typische meisjesdingen worden gezien.

Mijn hindernissen

Iets waar ik altijd al moeite mee gehad heb is sociaal doen. Ik kom best sociaal over, maar het kost mij enorm veel. De sociale regels snap ik niet goed, waardoor ik vaak twijfel wat ik moet doen. Ik kan tegen een afspraak opkijken omdat ik niet weet of ik iemand een knuffel moet geven, over een bepaald onderwerp moet praten, etc. Daarnaast vind ik het lastig in te schatten wat een ander denkt. Doe ik het goed? Of vind diegene juist dat ik bot ben? En zijn ze nou moe of verdrietig? Mensen vinden het niet prettig als je met allerlei oplossingen komt, maar hoe moet ik haar troosten? Door al die gedachtes en twijfels zijn sociale aangelegenheden enorm vermoeiend voor mij. Ik raak snel overprikkeld en ik heb daarna ook echt tijd voor mezelf nodig. Dit betekent niet dat ik geen behoefte heb aan contact, die behoefte is juist vrij aanwezig. Maar door alles eromheen moet dat in mate.

Een ander lastig punt is een gesprek voeren. Praten over koetjes en kalfjes vind ik heel moeilijk. Hoe weet je nou wat je moet zeggen? Meestal heb ik een gesprek met een doel. Als dat doel bereikt is komt het niet in mij op om verder te praten voor het sociale aspect. Ik weet wat ik wil weten dus dan is het gesprek klaar toch? En oogcontact, vreselijk. Ik vind het ongemakkelijk als iemand mij veel aankijkt. Ik weet dat het hoort, dus ik dwing mezelf om de ander regelmatig aan te kijken. Maar het liefst kort en niet recht in de ogen. Dat is overigens is wat ik veel doe; het hoort, dus ik doe het bewust. Ik voel niet aan wat passend is, maar gebruik wat ik in het verleden heb geleerd of doe andere personen na.

Ik houd van gewoontes en routines. Op die manier weet ik wat ik kan verwachten. Veranderingen kosten mij namelijk ook veel energie. Sowieso onverwachte veranderingen, maar ook geplande veranderingen zoals vakanties en verhuizen. Ik voel me dan vaak een paar dagen beroerd, raak snel overprikkeld en ben onzeker bij alles wat ik doe.
Ook thuis doe ik alles op dezelfde manier. Als dat om wat voor reden dan ook niet kan raak ik helemaal in de war. Spullen moeten ook liggen waar ze altijd liggen. Het liefst gesorteerd op kleur of grote. Ik word ook rustig van het sorteren van dingen.

Als ik erg gespannen ben klap ik dicht. Ik kom opeens niet meer uit mijn woorden en krijg een soort kortsluiting in mijn hoofd. Ruzie vind ik dan ook vreselijk, want ik krijg dan gewoon geen woord uit mijn mond. Ik word emotioneel en ga aan mezelf plukken om rustig te worden. Mijn handen friemelen met elkaar, met mijn kleding, ringen, elastiekje, alles wat ze kunnen vinden. Ik duik in elkaar en wieg mezelf rustig. 

Waar ik de laatste weken tegenaan loop is de chaos in mijn hoofd en het gebrek aan overzicht. Er zijn teveel dingen die moeten gebeuren, teveel opties die kunnen, teveel dingen die ik wil. Ik probeer lijstjes te maken, maar de chaos blijft. Door die chaos lukt het me ook niet echt om iets te doen, waardoor de lijstjes juist alleen maar langer worden. Ik kan best goed plannen en ik ben dol op lijstjes maken, maar zodra het teveel word lijkt het alsof ik die vaardigheden spontaan verleerd ben. 

Hoe nu verder?

Omdat ik de diagnose aan het eind van mijn behandeling bij Altrecht kreeg is er daarna weinig mee gedaan. Ik heb zelf wel veel gelezen, maar daardoor kan ik er nog niet beter mee omgaan. Gelukkig sta ik op de wachtlijst voor een vervolgbehandeling bij een GGZ die in autisme is gespecialiseerd. Ik krijg daar (als ze het met mijn oud-behandelaren eens zijn) schematherapie en traumatherapie. Het idee is dat ze mij daar ook kunnen helpen met een aantal dingen waar ik tegenaan loop.

Op korte termijn wil ik kijken of de POH-GGZ van de huisarts mij kan helpen met overzicht en de chaos in mijn hoofd. Ook wil ik kijken wat voor mij het best werkt bij overprikkeling. 

liefs


Volg mij ook via Facebook | Twitter | Instragram |

4 gedachten over “Ik heb autisme”

  1. Hai Leonie,
    Ik herken veel in je blog en ik heb donderdag voor het eerst een afspraak en dan start voor mij het onderzoek naar eventuele ASS.
    Bij welk deel van Altrecht ben je begonnen als ik vragen mag?
    Wel heb ik al begrepen dat schematherapie afgeraden wordt bij mensen met autisme. Ik hoop dat het voor jou wel helpt. Succes.
    Groetjes Lyd

    Beantwoorden
    • Ik ben begonnen met psychosomatiek.
      Schematherapie wordt volgens mij in sommige gevallen inderdaad afgeraden, maar in andere gevallen zou het wel weer kunnen helpen. Dus ik ben benieuwd wat het bij mij wordt.

      Beantwoorden

Laat een antwoord achter aan Lyd Reactie annuleren

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.